Đèo Ngang nằm trên quốc lộ 1A, đi qua dãy núi Hoành Sơn hùng vĩ, một chi núi của Trường Sơn Bắc mọc hướng biển Đông với điểm chót là mũi Đao, mũi Độc. Khối Hoành Sơn có diện tích khoảng 1.500km2, trong đó có ngọn Ba Cốc cao tới 823m, và Đèo Ngang có độ cao 256m so với mặt nước biển. Dãy núi Hoành Sơn là biên giới tự nhiên của hai nước Đại Việt – Chiêm Thành xưa, nay là địa giới hành chính giữa Quảng Bình và Hà Tĩnh. Đến Quảng Bình, bạn hãy dành thời gian khám phá dãy Hoành Sơn, đặt chân lên Đèo Ngang để được nghe những chiến tích lịch sử của ông cha thời dựng nước và giữ nước, ngắm bao quát cảnh đẹp mê hồn của tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình trong tầm mắt. Bạn sẽ có những trải nghiệm thú vị và những bức hình đẹp vừa cổ kính vừa thơ mộng.
Vị trí địa lý của Đèo Ngang
Trên tuyến đường quốc lộ 1A, đến dãy núi Hoành Sơn, phía Bắc là xã Kỳ Nam của tỉnh Hà Tĩnh, phía Nam là xã Quảng Đông huyện Quảng Trạch tỉnh Quảng Bình, cách trung tâm thành phố Đồng Hới gần 80km về phía Bắc, cách thành phố Vinh – Nghệ An khoảng 100km. Đèo Ngang nằm trên dãy núi Hoành Sơn, có chiều dài khoảng 6km.
Cách di chuyển đến Đèo Ngang: đường đến Đèo Ngang khá thuận lợi, bạn có thể đi xe máy để chủ động trong hành trình, bạn sẽ trải nghiệm các cung đường đèo uốn lượn và ngắm nhìn cảnh đẹp hai bên đường. Bạn cũng có thể thuê ô tô để đến đây.
Nếu bạn đến Quảng Bình bằng máy bay, bạn xuống sân bay Đồng Hới và thuê xe để đến Đèo Ngang.
Ý nghĩa lịch sử của Đèo Ngang
Nằm trên tuyến đường quốc lộ 1A, lại là nơi có núi, có biển, nên dãy Hoành Sơn Quan được xem là di tích lịch sử đặc biệt. Chứng kiến những trận giao chiến, đóng chân các triều đại Lý, Trần, Hồ từ thời Đại Việt – Chăm Pa. Dưới triều đại Lê, Đèo Ngang vẫn là nơi hiểm yếu trong các cuộc nội chiến, quân Mạc, quân Lê, lúc lại quân Nguyễn, quân Trịnh chiếm giữ.
Năm Minh Mạng thứ 14, tức là năm 1833, vua Minh Mạng đã cho xây cửa ải trên đỉnh Đèo Ngang và đặt tên là Hoành Sơn Quan. Cửa ải có chiều cao hơn 4m được xây dựng bằng đá, hai bên là thành dài hơn 70 thước, tức là tầm 30m, ở trên cửa có ba chữ Hoành Sơn Quan bằng chữ Hán. Đường đi qua cổng Hoành Sơn Quan được đào đắp thành các bậc đá, phía từ Hà Tĩnh vào có 980 bậc, phía từ Quảng Bình ra có 900 bậc.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, vùng Đèo Ngang luôn luôn là điểm nóng do giặc ném bom oanh tạc, nơi đây cũng là chiến địa của nhân dân ta.
Ngày nay, cửa ải Hoành Sơn Quan chỉ còn lại cổng chính, các bức tường thành đã bị sụp đổ, các bậc đá lên xuống từng bị rêu, đất đá cỏ cây phủ lấp nay được khách du lịch đến khám phá nên đã lộ ra lối đi rất đẹp.
Bên phía Hà Tĩnh, đã có sự đầu tư tu sửa, phục vụ khách du lịch trải bộ dễ dàng hơn. Đèo Ngang nay trở thành địa điểm du lịch nổi tiếng, hội tụ yếu tố lịch sử, tâm linh.
Đến Đèo Ngang bạn sẽ trải nghiệm những gì?
Hiện nay, dù đã có một đường hầm xuyên đèo dài gần 500m với 06 làn xe lưu thông được xây dựng vào năm 2004, nhưng nhiều người vẫn muốn đi qua đèo bằng con đường cũ. Trên con đường này bạn sẽ nhìn bao quát những dãy núi trùng điệp trải dài, thấy biển Vũng Chùa – Đảo Yến ở Quảng Bình, hay mênh mông vùng đất Kỳ Nam của tỉnh Hà Tĩnh.
Đến đỉnh Đèo Ngang, ngắm nhìn Hoành Sơn Quan sừng sững, uy nghi, phong trần nơi đầu núi góc biển. Tìm hiểu lịch sử của dân tộc từ thời dựng nước của các bậc Vua hùng đến thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Qua đó, chúng ta thấy được sự mưu lược, thông minh trong việc chọn vị trí chiến lược để giữ nước. Thời tiết rất mát mẻ, cây cối xanh tốt sẽ giúp bạn có cảm giác bình yên, thư thái.
Bạn cũng sẽ được nghe huyền tích về Thánh Mẫu Liễu Hạnh dừng chân và chọn Đèo Ngang làm nơi cư trú, giúp dân an cư lạc nghiệp, đấu tranh chống lại những điều ác, bảo vệ điều thiện.
Sau khi chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Đèo Ngang, bạn có thể di chuyển về phía chân Đèo Ngang địa phận tỉnh Quảng Bình sẽ đến đền thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Trong bán kính tầm 5 km có khu lăng mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp, bãi biển Vũng Chùa, Đảo Yến, bãi tắm Hòn La, biển Cảnh Dương, làng bích họa Cảnh Dương.
Nếu di chuyển về phía Hà Tĩnh, sẽ có bãi tắm Đèo Con, thăm đền thờ bà Bích Châu, khám phá núi Cao Vọng, chu du biển Vũng Áng.
Đến Đèo Ngang là bạn đã khám phá mảnh đất miền Trung đầy nắng gió, nên bạn có thể sắp xếp thời gian từ tháng 1 đến tháng 9 trong năm, vì thời điểm này thời tiết rất đẹp. Thời tiết từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế, bao gồm cả Hà Tĩnh và Quảng Bình gần như tương đồng.
Đến đây, bạn có thể tự chuẩn bị đồ ăn, nước uống mang theo trong hành trình. Bạn cũng nên thưởng thức các món ăn ngon đậm miền Trung như:
- Cháo canh Quảng Bình, cháo sát cá lóc, bánh bột lọc, bánh xèo, bánh gai.
- Các loại hải sản tươi ngon như: cá, tôm, ghẹ, ốc, mực
- Mua khoai deo, cá khô, mực một nắng về làm quà.
Một vài lưu ý khi bạn đến khám phá Đèo Ngang
Bạn nên mặc thêm áo chống nắng, bôi kem chống nắng trong quá trình di chuyển đến Đèo Ngang. Chuẩn bị thêm đồ ăn nhẹ, nước uống để tiếp sức trong quá trình trải nghiệm nơi đây.
Đi giày bệt để tản bộ khám phá Hoành Sơn Quan. Không vẽ hay viết lên cửa ải.
Về trang phục, bạn có thể chuẩn bị thêm bộ áo dài để có bức hình thướt tha cạnh cửa ải Hoành Sơn Quan, hoặc bộ đồ năng động để chụp ảnh trên đỉnh đèo.
Giữ gìn vệ sinh, không xả rác bừa bãi.
Với vẻ đẹp hùng vĩ gắn liền với lịch sử, Đèo Ngang trở thành điểm đến của rất nhiều du khách. Còn bạn thì sao? Hãy lên kế hoạch khám phá Đèo Ngang cùng với quangbinh.travel để cùng chiêm ngưỡng kỳ quan này, hành trình này sẽ làm cho thanh xuân của bạn thật rực rỡ.
