Bến phà Xuân Sơn, tọa lạc ngay cạnh bên dòng sông Son, thuộc địa phận thị trấn Phong Nha, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, đã ghi dấu một trang sử oai hùng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Là một trong những điểm du lịch nổi tiếng tại Việt Nam, nơi đây không chỉ là một điểm di tích lịch sử quan trọng mà còn là biểu tượng tượng trưng cho sự hy sinh quả cảm của những người lính và người dân trong cuộc chiến tranh đầy gian khổ. Với cảnh quan thiên nhiên tựa như tranh vẽ, đây là một điểm đến không thể bỏ qua cho những người yêu thích sự hòa mình vào thiên nhiên và mong muốn tìm hiểu thêm về lịch sử hào hùng của nước nhà.
Vị trí địa lý
Bến phà Xuân Sơn nằm ngay trung tâm thị trấn Phong Nha, cách thành phố Đồng Hới khoảng 45 km. Từ thành phố Đồng Hới, bạn có thể đi theo đường Quốc lộ 1A hướng Bắc để đến Phong Nha Khi đến đây, bạn sẽ tìm thấy biển chỉ dẫn để tiếp tục di chuyển đến bến phà Xuân Sơn.
Bến phà được xây dựng vào năm 1965 trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ và là một tuyến điểm huyết mạch quan trọng trong việc vận chuyển hàng hóa và quân sự từ miền Bắc vào miền Nam. Bên cạnh đó, bến phà là một di tích quốc gia đặc biệt và thuộc hệ thống di tích lịch sử đường Trường Sơn – Hồ Chí Minh. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đây đã là một trong những bến phà quan trọng nhất trên tuyến vận tải tiếp tế, đồng thời là điểm chi viện chiến lược hỗ trợ cho chiến trường miền Nam.
Câu chuyện lịch sử
Ban đầu chỉ là một bến đò nhỏ phục vụ dân qua lại sông, tới năm 1965, với sự ra đời của đường 20 Quyết Thắng, bến phà Xuân Sơn đã trở thành tuyến vận tải quan trọng, đảm nhận trọng trách đưa người và xe cộ qua sông, kết nối các hướng chi viện từ đường 12, đường 15, và đường 20 Quyết Thắng. Đây không chỉ là một điểm di tích lịch sử, mà còn là biểu tượng sống về lòng dũng cảm và tình đoàn kết của người dân Việt Nam trong cuộc chiến khốc liệt.
Bến phà Xuân Sơn, với vị trí chiến lược quan trọng trên tuyến vận tải chi viện cho chiến trường miền Nam, đã trải qua nhiều khó khăn trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Đối thủ liên tục tập trung tấn công bến phà này. Quân Mỹ thường sử dụng máy bay ném bom tấn để tấn công khu vực Xuân Sơn – Phong Nha, nhằm ngăn chặn việc chi viện từ miền Bắc vào miền Nam. Cuộc tấn công ác liệt đã biến bến phà Xuân Sơn trở thành một “chiếc túi đựng bom” mục tiêu cho không lực Hoa Kỳ.
Trước tình hình này, để đối phó, cán bộ, chiến sĩ và dân quân đã tạo ra một giải pháp linh hoạt. Họ đã mở thêm bến phà Nguyễn Văn Trỗi và phối hợp cùng bến phà Xuân Sơn để đảm bảo việc đưa người và xe cộ qua sông. Đồng thời, họ đã tăng cường sử dụng các phương tiện vận chuyển như phà, canô, và đặc biệt là phao để gắn cầu. Quân địch thường tấn công bằng máy bay L19 trinh thám vào ban ngày và máy bay C130 thả đèn dù, pháo sáng vào ban đêm để tìm mục tiêu đánh phá.
Trong bối cảnh quả bom đạn dữ dội từ phe Mỹ, cán bộ, chiến sỹ Đại đội không chùn bước và kiên quyết đối đầu. Để giảm thiểu thiệt hại, họ đã sử dụng động Phong Nha làm nơi cất giấu cầu phà và ca nô. Mỗi ngày, phà và ca nô từ động Phong Nha trở về hai bến phà để vận chuyển tiếp tế. Khi màn đêm buông xuống, chúng lại được tháo ra để giấu tại động Phong Nha.
Tuy nhiên, sự khốc liệt của cuộc chiến không ngừng gia tăng. Quân Mỹ đã sử dụng tên lửa tấn công cửa động Phong Nha với mục tiêu đánh sập hang động và tiêu diệt nhiều phương tiện như phà và ca nô. Trong quá trình bảo vệ bến phà, nhiều cán bộ, chiến sĩ và nhân viên đã hy sinh. Tuy nhiên, sự dũng cảm và tinh thần kiên trì của họ đã giữ vững mạch máu giao thông, tạo điều kiện cho việc vận chuyển và chi viện. Vì vậy, bến phà Xuân Sơn trở thành một biểu tượng về sự hy sinh và quyết tâm của những người lính và dân quân Việt Nam trong cuộc chiến tranh nảy lửa. Họ đã dũng cảm bảo vệ bến phà, canô và phục vụ chiến trường, ghi dấu trang sử oai hùng của mảnh đất miền Trung.
Bến phà Xuân Sơn đã được công nhận và xếp hạng là di tích lịch sử quốc gia từ năm 1986. Đặc biệt, vào ngày 9 tháng 12 năm 2013, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 2383/QĐ-TTg xác định bến phà Xuân Sơn thuộc hệ thống di tích đường Trường Sơn – đường Hồ Chí Minh ở Quảng Bình là một di tích quốc gia đặc biệt. Điều này thể hiện sự tôn vinh và thừa nhận ý nghĩa lịch sử và văn hóa của bến phà Xuân Sơn, cũng như tầm quan trọng của nó trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và trên hệ thống đường Trường Sơn – đường Hồ Chí Minh.
Ghé thăm các điểm lịch sử như bến phà Xuân Sơn mang đến cho khách du lịch, đặc biệt là các bạn học sinh cơ hội học hỏi về lịch sử thực tế một cách độc đáo và sâu sắc. Khi đặt chân đến những nơi đã chứng kiến những sự kiện quan trọng, các bạn trẻ không chỉ đọc về lịch sử trong sách vở mà còn trải nghiệm trực tiếp những di tích, tấm bản địa và dấu vết lịch sử. Từ đó, các bạn có cơ hội thấu hiểu sâu sắc về những cuộc kháng chiến, những hình ảnh hy sinh, và vai trò quan trọng của những địa điểm này trong việc vận chuyển và hỗ trợ chiến đấu. Không những thế, thông qua chuyến tham quan bến phà Xuân Sơn, học sinh sẽ nắm vững kiến thức lịch sử, đồng thời phát triển tình cảm yêu nước, sự biết ơn đối với những thế hệ anh hùng đã hy sinh cho tổ quốc.
Các hoạt động du lịch tại bến phà Xuân Sơn
Trong hành trình khám phá bến phà Xuân Sơn, bên cạnh việc sẽ được đắm chìm trong lịch sử hùng tráng và thiên nhiên tươi đẹp, du khách còn có cơ hội trải nghiệm ẩm thực độc đáo và tìm hiểu về văn hóa đặc sắc của vùng đất Quảng Bình.
1. Tham quan và khám phá lịch sử hào hùng
Bến phà Xuân Sơn vừa là một điểm tham quan du lịch, đồng thời, đây còn là một địa chỉ để bạn tìm hiểu về những trang sử hào hùng của dân tộc. Tại đây, bạn sẽ được đắm chìm trong những câu chuyện về cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và tìm hiểu về vai trò quan trọng của bến phà trong việc vận chuyển và chi viện. Những tấm bảng thông tin và hướng dẫn từ người địa phương sẽ giúp du khách nắm vững kiến thức lịch sử và cảm nhận sâu sắc hơn về những gì đã diễn ra tại đây. Không những vậy, dấu vết của những người anh hùng vẫn còn hiện diện ngay trước mắt, qua các bức tượng tưởng niệm và những biểu tượng đặc trưng.
Bến phà Xuân Sơn thường tổ chức các sự kiện và chương trình để tôn vinh các anh hùng và liệt sĩ, đồng thời kỷ niệm những sự kiện quan trọng trong lịch sử. Tối ngày 22/2/2023, tỉnh Quảng Bình đã tổ chức chương trình sân khấu thực cảnh “Trở về bến phà xưa” tại bến phà Xuân Sơn, thị trấn Phong Nha, để tri ân vị tướng huyền thoại Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên, nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của ông. Sự kiện tái hiện nhiều cảnh quân đội, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trong cuộc kháng chiến trên đường Trường Sơn. Các cảnh thực cảnh đặc biệt xúc động đã tạo nên một không gian kính trọng và tri ân sâu sắc. Tham gia vào các hoạt động như chương trình sân khấu thực cảnh “Trở về bến phà xưa,” bạn sẽ có cơ hội chia sẻ cảm xúc, tham gia vào không gian tương tác và góp phần kỷ niệm những dấu ấn đặc biệt tại địa điểm lịch sử này.
2. Thư Giãn Trong Không Gian Tự Nhiên
Nhắc đến bến phà Xuân Sơn, người ta sẽ liên tưởng ngay đến một di tích lịch sử, tuy nhiên, đây còn là một điểm tham quan hấp dẫn với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp. Bạn có thể dạo chơi dọc bên bờ sông, tận hưởng không gian yên bình bên dòng sông Son và ngắm nhìn cảnh quan xung quanh. Đây là cơ hội để bạn khám phá vẻ đẹp của nơi này, đồng thời lưu giữ những hình ảnh đẹp trong kỷ niệm của mình.
Ngồi bên bờ sông Son, bạn sẽ được tận hưởng không gian thiên nhiên tĩnh lặng và thư thái. Dòng nước xanh mướt và cảnh quan xanh biếc tạo nên một bức tranh yên bình đầy hấp dẫn. Đây là cơ hội để thoát khỏi nhịp sống bận rộn, thư giãn tâm hồn và tái tạo năng lượng cho bản thân. Bạn có thể thả mình vào không gian tự nhiên, ngắm nhìn cảnh quan và cảm nhận sự thư thái trong từng khoảnh khắc.
3. Thưởng thức đặc sản địa phương
Hành trình khám phá không dừng lại ở việc tìm hiểu lịch sử và ngắm cảnh mà còn đưa bạn vào một cuộc phiêu lưu ẩm thực độc đáo. Khu vực gần bến phà Xuân Sơn cũng nổi tiếng với những món ăn đặc sản tươi ngon, đậm đà hương vị miền Trung. Bạn có thể thử những món ăn truyền thống như cháo canh, hải sản, cháo hàu, và nhiều món ngon khác, đem lại trải nghiệm ẩm thực đa dạng và thú vị.
Tìm hiểu thêm về các món ăn đặc sản của Quảng Bình tại bài viết: Trải Nghiệm Ẩm Thực: Những Món Ăn Đặc Sản Quảng Bình Bạn Nên Thử
Tham quan những địa điểm du lịch lân cận
Ngoài việc khám phá bến phà Xuân Sơn, bạn cũng có thể bổ sung hành trình của mình bằng việc tham quan những điểm lân cận. Bạn có thể dễ dàng kết hợp chuyến tham quan này với việc khám phá Động Phong Nha – một di sản thiên nhiên thế giới với những hang động kỳ quan. Điểm khởi hành đi thuyền đến Động Phong Nha cũng xuất phát ngay từ bến phà Xuân Sơn. Ngoài ra, Suối nước Moọc là điểm dừng chân lý tưởng để bạn thư giãn trong không gian mát lạnh và thanh bình. Nếu bạn yêu thích sự vui vẻ và thú vị, Công Viên Ozo là một lựa chọn tuyệt vời để tham gia những trò chơi giải trí và tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ với gia đình và bạn bè.
Chuyến hành trình đến bến phà Xuân Sơn không chỉ là một kỷ niệm đáng nhớ mà còn là cơ hội để bạn kết nối với lịch sử, văn hóa và con người của Quảng Bình. Những cảnh bom rơi đạn nổ, hình ảnh lính đánh trận, dân công hoả tuyến trên đường Trường Sơn lại hiện hữu như ngày hôm nào. Không những thế, bạn có thể thư giãn bên bờ sông Son, thưởng thức những món ăn ngon và trải nghiệm những điểm tham quan độc đáo trong khu vực. Chắc chắn, kỷ niệm về chuyến du lịch này sẽ mang đến cho bạn nhiều kỷ niệm đáng nhớ!
