Bảo tàng Quảng Bình – Điểm đến văn hóa hấp dẫn

Bảo tàng là một thiết chế văn hóa giáo dục có vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa địa phương. Đây là nơi chứa đựng những chứng tích sống động của quá khứ, những biểu tượng của sự sáng tạo con người, và những câu chuyện đầy ý nghĩa. Và bảo tàng Quảng Bình cũng không phải là ngoại lệ. Nếu bạn mong muốn tìm hiểu sâu hơn về lịch sử và văn hóa của tỉnh Quảng Bình, bảo tàng Quảng Bình là lựa chọn lý tưởng. Bảo tàng này không đơn thuần là một nơi trưng bày hiện vật, mà còn là một bảo tàng sống động, nơi những câu chuyện của quá khứ được tái hiện.

Bảo tàng Quảng Bình nằm ở đâu?

Tọa lạc tại đường Hùng Vương, phường Đồng Hải, ngay trung tâm thành phố Đồng Hới, bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình có vị trí nằm bên cạnh Quốc lộ 1A phía trước và Hồ Thành phía sau. Do đó, du khách có thể di chuyển đến bảo tàng Quảng Bình bằng nhiều phương tiện khác nhau, kể cả việc tự lái xe hoặc sử dụng dịch vụ taxi cũng đều rất thuận tiện cho du khách. Điều quan trọng cần lưu ý là với một khối lượng lớn hiện vật và diện tích rộng, việc khám phá đầy đủ và hiểu hết câu chuyện đằng sau những hiện vật tại đây có thể mất từ 3 đến 4 tiếng. 

Xung quanh Bảo tàng Quảng Bình, du khách có thể khám phá thêm nhiều điểm đến hấp dẫn khác trong khu vực. Nằm cách đó không xa là Quảng trường Hồ Chí Minh và Tượng đài Mẹ Suốt. Ngoài ra, cách một đoạn ngắn đi xe là Biển Nhật Lệ, nơi bạn có thể thư giãn trên bãi biển tuyệt đẹp và thưởng thức hải sản tươi ngon tại các nhà hàng ven biển.

Giờ mở cửa

Bảo tàng Quảng Bình mở cửa vào buổi sáng từ 8h đến 11h và buổi chiều từ 13h30 đến 16h30 vào tất cả các ngày trong tuần, kể cả dịp lễ, tết. 

Giá vé tham quan

Bảo tàng Quảng Bình mở cửa miễn phí, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách khám phá di sản văn hóa và lịch sử độc đáo của vùng đất này mà không cần lo lắng về vấn đề chi phí.

Lịch sử bảo tàng Quảng Bình

Bảo tàng Quảng Bình được thành lập vào năm 1976, là một trong những bảo tàng đầu tiên của Việt Nam. Theo tiến sĩ lịch sử Nguyễn Khắc Thái, nhà nghiên cứu về lịch sử Quảng Bình, Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Bình đã được thành lập vào khoảng những năm 1960. Tại bảo tàng này, bạn có thể tìm thấy một lượng hiện vật vô cùng đa dạng, bao gồm cả những di vật quý từ phong trào Cần Vương do vua Hàm Nghi lãnh đạo, nổi bật với sự độc đáo và giá trị quý hiếm.

Như vậy,lịch sử xây dựng bảo tàng Quảng Bìnhcó thể chia thành hai giai đoạn chính:

• Giai đoạn 1976-2003: Bảo tàng được thành lập trên cơ sở hợp nhất các trưng bày chuyên đề của các đơn vị văn hóa, lịch sử, nghệ thuật ở Quảng Bình. Trong giai đoạn này, bảo tàng đã trưng bày và giới thiệu hơn 2.000 hiện vật, tài liệu, tư liệu về lịch sử, văn hóa, nghệ thuật của Quảng Bình từ thời tiền sử đến nay.
• Giai đoạn 2003-nay: Bảo tàng được xây dựng mới tại khu di tích Thành Cổ Đồng Hới. Công trình được khởi công vào năm 2003, với tổng kinh phí đầu tư 34 tỷ đồng. Bảo tàng được khánh thành vào ngày 30 tháng 4 năm 2019 và chính thức mở cửa đón khách tham quan từ ngày 1 tháng 5 năm 2019.

Vai trò của bảo tàng Quảng Bình

Bảo tàng Quảng Bình là một điểm đến vàng trong lịch trình du lịch của khu vực. Không chỉ là một nơi lưu trữ di sản văn hóa, bảo tàng này còn đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện và bảo tồn văn hóa địa phương. 

Nếu du khách muốn tham quan Bảo tàng Quảng Bình, có sẵn hướng dẫn chuyên nghiệp để bạn khám phá và hiểu rõ hơn về những bộ sưu tập quý giá tại đây. Hướng dẫn viên sẽ giúp bạn tận hưởng trải nghiệm thú vị và thông tin sâu sắc về văn hóa và lịch sử địa phương. Đặc biệt, gần đây, ngày càng nhiều bạn trẻ yêu thích và lựa chọn tham quan bảo tàng Quảng Bình khi đến Đồng Hới. Bạn Quỳnh, một du khách đến Quảng Bình du lịch đã chia sẻ:

“Ngày cuối cùng ở Quảng Bình, mình chọn đi bảo tàng để nhìn lại và lắng nghe những câu chuyện lịch sử Việt Nam, bảo tàng Quảng Bình có chị thuyết minh viên giọng rất hay!”

Bảo tàng Quảng Bình không chỉ là một nơi quy tụ di sản văn hóa đáng quý mà còn đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của khu vực. Đây là một điểm đến quan trọng để du khách khám phá, thấu hiểu và đóng góp vào sự bảo tồn và phát triển của cộng đồng địa phương. Hơn nữa, thông qua việc tập trung vào việc bảo tồn và phát triển di sản văn hóa, Bảo tàng Quảng Bình giúp duy trì những giá trị truyền thống và xây dựng một nền tảng vững chắc cho sự phát triển tương lai. Việc hiểu và trân trọng lịch sử, văn hóa của một vùng đất là một phần quan trọng để bảo vệ và phát triển bền vững.

Sơ đồ tham quan và cách bố trí trong bảo tàng

1. Thiên nhiên và tài nguyên thiên nhiên Quảng Bình
2. Văn hóa các dân tộc Quảng Bình
3. Quảng Bình thời kỳ tiền – sơ sử và văn hóa Chămpa
4. Quảng Bình từ thế kỷ XI đến năm 1945
5. Quảng Bình thời kỳ kháng chiến chống Thực dân Pháp (1945 – 1954)
6. Quảng Bình trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội (7/1954 – 5/1975)
7. Quảng Bình thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội và đổi mới phát triển

Khu vực sân ngoài trời

Tại khu vực sân ngoài trời, một số mảnh bom do quân Mỹ bắn phá, xác máy bay và những mảnh kim loại còn sót lại trong những lần phá hoại miền Bắc vẫn còn được lưu giữ như minh chứng cho một cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc khốc liệt mà quân dân Quảng Bình đã trải qua. Khi đặt chân đến Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình, du khách sẽ thấy hai chiếc máy bay đặt ngay trong khuôn viên của bảo tàng. Đây là những hiện vật mang ý nghĩa lịch sử đặc biệt, liên quan chặt chẽ đến cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Phía bên trái, bạn sẽ thấy một chiếc Mig-17, biểu tượng của Không quân Nhân dân Việt Nam anh hùng. Phía bên phải, có chiếc AD-6, đại diện cho Không lực Hoa Kỳ. Hai chiếc máy bay này là những chứng tích lịch sử hào hùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Chúng là minh chứng cho tinh thần quả cảm, kiên cường của quân và dân ta trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù xâm lược.

Bên cạnh đó, những phương tiện vận chuyển, những vũ khí chiến đấu của quân dân Quảng Bình cũng được lưu giữ và trưng bày. 

• Chiếc máy cày: Đây là chiếc máy cày đầu tiên do Bác Hồ tặng cho HTX Đại Phong, lá cờ đầu trong phong trào hợp tác hóa của tỉnh Quảng Bình. Chiếc máy cày này được trưng bày như một biểu tượng của sự đổi mới, phát triển nông nghiệp của Quảng Bình.
• Bia đá: Bảo tàng có một bộ sưu tập bia đá đa dạng, bao gồm các loại bia đá thời Lý, Trần, Lê, Nguyễn,… Các bia đá này ghi lại những sự kiện lịch sử, văn hóa quan trọng của Quảng Bình.
• Thuyền đua: Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình hiện đang trưng bày hai chiếc thuyền đua, một chiếc là thuyền đua của nam và một chiếc là thuyền đua của nữ. Hai chiếc thuyền này được người dân thôn An Xá, xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy tặng cho bảo tàng vào năm 2017 và 2018.

Những hiện vật này góp phần làm phong phú thêm cho Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình, giúp du khách hiểu rõ hơn về lịch sử, văn hóa của tỉnh Quảng Bình.

Tầng 1

Tầng 1 của Bảo tàng Quảng Bình là một không gian đa dạng và phong phú, chứa đựng nhiều khía cạnh độc đáo về thiên nhiên, tài nguyên, và văn hóa của vùng đất này.

Khu vực “Thiên Nhiên và Tài Nguyên Thiên Nhiên Quảng Bình” là nơi trưng bày những hiện vật độc đáo liên quan đến địa hình, địa chất, khí hậu, và thủy văn độc đáo của Quảng Bình. Tại đây, du khách có thể khám phá những hình ảnh, đồ vật liên quan đến sự hình thành của địa hình vùng này, cũng như các tài nguyên thiên nhiên quý báu như khoáng sản. Bảo tàng cũng thể hiện sự đa dạng về hệ động thực vật và các tài nguyên thực vật độc đáo của vùng đất này, nhờ đó, mang lại cái nhìn bao quát về sự phong phú của môi trường tự nhiên ở Quảng Bình.

Khu vực “Văn Hóa Các Dân Tộc Quảng Bình” là nơi lưu trữ các hiện vật về văn hóa vật thể và phi vật thể của các dân tộc thiểu số đang sinh sống tại Quảng Bình. Tại đây, bạn có cơ hội tham quan các hiện vật về trang phục truyền thống, nhạc cụ, vũ đạo, và nhiều yếu tố khác thể hiện sự đa dạng và sâu sắc của văn hóa của những cộng đồng dân tộc đặc biệt này tại Quảng Bình. Cộng đồng dân tộc thiểu số tại Quảng Bình có sự hình thành đa dạng từ nhiều hướng và giai đoạn khác nhau. Nhóm người Chứt, bao gồm các nhóm Rục, Mày, Sách, Arem, và Mã Liềng, là một trong những cộng đồng thiểu số sớm nhất di cư vào vùng phía Tây của Quảng Bình. Nhóm này tiếp tục bảo lưu nhiều yếu tố văn hóa và ngôn ngữ cổ từ khối tiền Việt – Mường. Ngoài ra, người Bru đã vượt qua dãy Trường Sơn và nhập cư vào vùng rừng núi của Quảng Trị, sau đó di chuyển sang Quảng Bình. Tại đây, họ được xác định với tên gọi Bru – Vân Kiều, bao gồm các nhóm nói tiếng Môn – Khmer như Vân Kiều, Trì, Khùa, và Ma Coong.

Tại tầng 1 của Bảo tàng Quảng Bình, du khách còn có thể bắt gặp một hiện vật đặc biệt – Quyển sách thư pháp về Đại tướng Võ Nguyên Giáp được xác lập kỷ lục Guinness quốc gia và thế giới. Ngày 21/6, nghệ nhân thư pháp Võ Dương đã trao tặng quyển sách thư pháp mang tên “Đại tướng của nhân dân – Võ Nguyên Giáp – Những năm tháng cuộc đời” cho Bảo tàng tổng hợp tỉnh Quảng Bình để trưng bày. Quyển sách này do nghệ nhân thư pháp Võ Dương viết tay độc bản bằng thư pháp chữ Việt, với nội dung được lấy từ cuốn sách “Đại tướng của nhân dân – Võ Nguyên Giáp – Những năm tháng cuộc đời” được tái bản lần đầu vào năm 2015 bởi NXB Trẻ.

Đặc điểm nổi bật của quyển sách này là kích thước khổng lồ, có chiều dài 2,04m, rộng 1,36m và cao 0,48m, với trọng lượng khoảng 500kg. Bìa sách được làm bằng gỗ gõ đỏ với kích thước lớn, và trên bìa sách có chân dung của Đại tướng Võ Nguyên Giáp được tạo bằng gỗ gõ đỏ và được dát vàng 24k. Nội dung bên trong bao gồm 250 trang vải canvas ép 5 lớp, được dán bằng keo Nhật và viết bằng mực tàu và màu acrylic, và xen kẽ trong sách là 5 bức tranh điêu khắc. Ngoài ra, bảo tàng còn được Bộ Quốc phòng tặng phần mềm và thiết bị tham quan 3D giới thiệu về cuộc đời, sự nghiệp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Tầng 2

Tầng 2 của Bảo tàng Quảng Bình đưa du khách vào một cuộc hành trình kỳ diệu qua lịch sử và văn hóa độc đáo của vùng đất này. Tại đây, bạn sẽ được đắm mình trong hai khu vực chính: Khu vực Quảng Bình thời kỳ tiền – sơ sử và văn hóa Chămpa, cũng như Khu vực Quảng Bình từ thế kỷ XI đến năm 1945.

Khu vực Quảng Bình thời kỳ tiền – sơ sử và văn hóa Chăm Pa:

Tầng 2 là nơi lưu trữ những hiện vật quý báu liên quan đến văn hóa Sa Huỳnh, văn hóa Đông Sơn và văn hóa Chăm Pa tại Quảng Bình. Đây không chỉ là những di vật, mà còn là các biểu tượng của cuộc sống và văn hóa của các cộng đồng tiền – sơ sử tại vùng này. Các tượng thờ, phù điêu, và đồ gốm được trưng bày ở đây mang trong mình câu chuyện về sự phát triển và sáng tạo của người dân xưa. Họ thể hiện sự kỳ diệu của văn hóa Chăm Pa ở Quảng Bình và sự liên kết sâu sắc với đất đai và thiên nhiên. 

Trong suốt thời kỳ thuộc về vương quốc Chăm Pa, Quảng Bình đóng vai trò quan trọng, nằm ở phía cực bắc của lãnh thổ. Trong giai đoạn này, thông qua các công trình kiến trúc, hệ thống thành lũy và các hiện vật khác, vùng này đã chứng minh sự phát triển trong lĩnh vực kỹ thuật, kinh tế, xã hội và văn hóa. Sự tiếp nối và phát triển liên tục trong lịch sử tiền, sơ sử và văn hóa Chăm Pa đã đặt nền móng vững chắc cho các giai đoạn phát triển sau này của Quảng Bình. Đặc biệt, các nhà khảo cổ học Pháp đã khám phá nhiều hiện vật Chăm Pa ở Quảng Bình, bao gồm các đồng và sa thạch được sử dụng để tạo ra hình ảnh Quán Thế Âm, cũng như các bảng văn bia liên quan đến Bồ Tát cứu khổ cứu nạn.

Khu vực Quảng Bình từ thế kỷ XI đến năm 1945:

Tại tầng 2, bạn sẽ được hòa mình vào những trang lịch sử, văn hóa và nghệ thuật của Quảng Bình từ thời kỳ nhà Lý đến thời kỳ nhà Nguyễn. Các hiện vật và triển lãm ở đây là một cửa sổ mở ra về cuộc sống và sự phát triển của vùng đất này qua các giai đoạn lịch sử đa dạng, các bộ sưu tập đồ gốm- sành- sứ phát hiện được trên địa bàn tỉnh (sưu tập Lý- Trần, sưu tập Lê-Trịnh, sưu tập men lam thời Nguyễn, sưu tập gốm- sành Mỹ Cương, sưu tập bình vôi qua các thời kỳ). Nơi đây còn lưu trữ thông tin về các thành nhà Hồ và thành nhà Nguyễn ở Quảng Bình, những điểm sáng trong hành trình lịch sử và văn hóa của tỉnh này. Qua những hiện vật và tài liệu trưng bày, bạn có cơ hội thấu hiểu sâu hơn về những nét đặc trưng và giá trị lịch sử của vùng đất này.

Tầng 3

Tầng 3 của Bảo tàng Quảng Bình không chỉ đơn thuần là một tầng trưng bày hiện vật, mà còn là một hành trình sâu sắc đưa du khách vào lòng lịch sử và phong trào chính trị của vùng đất này. Tại đây, mỗi hiện vật và triển lãm đều là một mảnh ghép quý báu trong bức tranh lịch sử của Việt Nam.

Khu vực Quảng Bình thời kỳ kháng chiến chống Thực dân Pháp:

Tầng 3 trưng bày những hiện vật quý báu liên quan đến phong trào Cần Vương: gồm: các loại vũ khí của nghĩa quân, hiện vật các các thủ lĩnh, binh lính Cần Vương,… và phong trào yêu nước chống Pháp ở Quảng Bình. Đây là cuộc chiến đấu dũng cảm của nhân dân Việt Nam chống lại ách đô hộ và sự xâm lược của Pháp. Bạn sẽ thấy những hiện vật về chiến thắng nổi tiếng tại Đồng Lộc và Ba Gia, những di sản của sự hy sinh và quyết tâm của nhân dân Quảng Bình trong cuộc chiến này.

Khu vực Quảng Bình trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội:

Tầng 3 cũng đưa chúng ta vào thời kỳ Đồng Khởi và chiến thắng lịch sử tại Điện Biên Phủ. Quảng Bình góp phần quan trọng trong cuộc chiến này, và những hiện vật tại đây là minh chứng cho tinh thần đoàn kết và sự hy sinh của nhân dân trong cuộc chiến chống Mỹ cứu nước. Ngoài ra, bạn cũng sẽ tìm hiểu về quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Quảng Bình trong giai đoạn này.

Khu vực Quảng Bình thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội và đổi mới phát triển:

Tầng 3 kết thúc bằng việc trưng bày các hiện vật về cuộc đổi mới và sự phát triển kinh tế – xã hội của Quảng Bình. Bạn sẽ tìm hiểu về cuộc cách mạng trong xây dựng chủ nghĩa xã hội ở địa phương này, cũng như những thành tựu và thách thức mà tỉnh này đã trải qua trong quá trình đổi mới. Ngoài ra, tại đây còn có những hiện vật liên quan đến di sản văn hóa và du lịch của Quảng Bình, thể hiện sự kết hợp giữa bản sắc văn hóa và phát triển đô thị trong thời đại hiện đại.

Những hiện vật nổi bật được trưng bày tại bảo tàng

Hiện vật thời kỳ Bàu Tró

Thời kỳ văn hóa Bàu Tró là một thời kỳ văn hóa khảo cổ quan trọng ở Việt Nam, được tìm thấy và nghiên cứu ở di chỉ Bàu Tró, thuộc xã Hải Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Di chỉ Bàu Tró có niên đại cách ngày nay khoảng 7.000 – 7.500 năm, thuộc thời kỳ hậu kỳ đá mới và sơ kỳ kim khí.

Bảo tàng Quảng Bình hiện có trưng bày hơn 1.000 hiện vật thời kỳ Bàu Tró, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm, tiêu biểu cho nền văn hóa Bàu Tró. Các hiện vật thời kỳ Bàu Tró được trưng bày tại khu vực Quảng Bình thời kỳ tiền – sơ sử và văn hóa Chămpa, tầng 2 của bảo tàng. Các hiện vật được trưng bày theo chủ đề, theo dòng thời gian, giúp khách tham quan có thể hiểu rõ hơn về đời sống vật chất và tinh thần của cư dân Bàu Tró. Một số hiện vật thời kỳ Bàu Tró tiêu biểu được trưng bày tại bảo tàng Quảng Bình bao gồm:

• Công cụ lao động: Rìu, bôn, cuốc, đục, dao,… được làm từ đá, xương, sừng,… Đây là những công cụ giúp cư dân Bàu Tró lao động sản xuất, săn bắt, hái lượm,…
• Đồ gốm: Nồi, vò, bình bát, cốc, chậu,… được làm từ đất sét, được trang trí hoa văn đơn giản.
• Đồ trang sức: Vòng tay, khuyên tai, nhẫn, hạt chuỗi,… được làm từ đá, xương, sừng,..
• Tượng: Tượng người, tượng động vật,… được làm từ đá, đất sét,… thể hiện đời sống tâm linh của cư dân Bàu Tró.

Hiện vật thời kỳ Đông Sơn

Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình hiện lưu giữ một bộ sưu tập ấn tượng về văn hóa Đông Sơn, với sự đa dạng về loại hình, kiểu dáng, và chất liệu của các hiện vật. Sưu tập này không chỉ thể hiện tài nghệ điêu luyện trong việc đúc đồng mà còn giúp ta khám phá một phần cuộc sống của người Đông Sơn cách đây 2.000 – 2.500 năm. Trong nhiều năm qua, bộ sưu tập Đông Sơn tại Bảo tàng Quảng Bình đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu và sinh viên đến học tập và nghiên cứu. 

Tại Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình, chúng ta có cơ hội chiêm ngưỡng nhiều hiện vật đặc biệt từ thời kỳ văn hóa Đông Sơn. Bộ sưu tập này giới thiệu các công cụ và trang sức phổ biến trong đời sống hàng ngày của người Đông Sơn, cho thấy sự thành thạo trong việc sản xuất và chế tác từ đồng thau. Ngoài ra, bạn sẽ thấy những sản phẩm độc đáo như vũ khí bao gồm giáo, lao, và trang sức, cùng với các tượng nhỏ được làm bằng đồng thau. Các món đồ khác như dao găm, mũi tên, đoản kiếm, rìu chiến, và giáp sức cũng đều được trưng bày, cùng với các công cụ và vật phẩm dùng trong binh khí như che ngực và đồ trang bị binh khí.

Trong số các hiện vật thời kỳ Văn hoá Đông Sơn được trưng bày tại Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình, đồ đồng đóng vai trò quan trọng và đa dạng nhất, bao gồm công cụ sản xuất như rìu đồng và lưỡi câu, vũ khí như lưỡi giáo và mũi lao, đồ dùng sinh hoạt như thố đồng và đồ minh khí dùng thờ tự, nhạc khí như trống đồng Phù Lưu thuộc loại 1 Hêgơ, cùng với đồ trang sức như khuyên tai và vòng tay.

Những loại hình hiện vật này cho thấy sự ảnh hưởng đáng kể qua lại giữa Văn hoá Sa Huỳnh và Văn hoá Đông Sơn, đặc biệt được thể hiện rõ qua hiện vật “khuyên tai hai đầu thú.” Đồng thời, chúng cũng thể hiện sự phát triển kỹ thuật và sự đa dạng của Văn hoá Đông Sơn với những yếu tố địa phương đặc trưng.

Ngoài các vật phẩm vũ khí, các công cụ sản xuất, trang sức, và đồ gốm thuộc thời kỳ văn hóa Đông Sơn ở Quảng Bình cung cấp cái nhìn về cuộc sống hàng ngày, lao động, sản xuất và chiến đấu của cư dân văn hóa Đông Sơn tại khu vực này. Điều này chứng tỏ rằng trong thời kỳ văn hóa Đông Sơn, cư dân Quảng Bình đã có đóng góp quan trọng vào văn hóa và kỹ thuật, không kém cạnh các vùng khác trên lãnh thổ Việt Nam.

Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình giữ gìn ấn quan tuần phủ Đô tướng quân

Ấn quan tuần phủ Đô tướng quân là một bảo vật quốc gia được lưu giữ tại Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình. Ấn được làm bằng chất liệu đồng, nặng 3,6 kg, có niên đại từ năm Hồng Thuận thứ 6 (đời vua Lê Tương Dực, năm 1515). Ấn có núm cầm hình con nghê quỳ, thân nghê cao 6,5 cm, dài 9,5 cm. Đế ấn dày 2,5 cm và khuôn đế ấn được đúc theo hình vuông. Mặt ấn hình vuông, kích thước 11x11cm, viền ngoài đế ấn 1cm. Bên trong là 8 chữ triện xếp theo 3 hàng dọc, đó là các chữ “Phụng mệnh Tuần phủ Đô tướng quân ấn”, thể hiện rõ chức năng của ấn là dùng để ban hành các văn bản hành chính của quan tuần phủ Đô tướng quân.

Ấn “Tuần phủ Đô tướng quân” được tìm thấy tại nhà ông Võ Phi Tần ở thôn Hoành Phổ, xã An Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Đây là hiện vật đầu tiên trong tỉnh được công nhận là Bảo vật quốc gia theo Quyết định số 1821/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ký ngày 24-12-2018, cùng với 22 hiện vật và nhóm hiện vật khác trong nước.

Chiếc máy cày của Bác Hồ tặng cho HTX Đại Phong (Lệ Thuỷ)

Chiếc máy cày DT54 là một trong những kỷ vật thiêng liêng của nhân dân Quảng Bình, được Bác Hồ gửi tặng cho HTX Đại Phong, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình vào ngày 20 tháng 3 năm 1961. Năm 1959, HTX Đại Phong được thành lập tại xã Phong Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình. HTX đã sớm đi đầu trong việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Năm 1960, HTX Đại Phong đã được Bác Hồ viết bài ca ngợi trên báo Nhân Dân, với bút danh Trần Lực.

Để động viên khích lệ bà con nông dân ở Đại Phong, ngày 20 tháng 3 năm 1961, Bác Hồ đã gửi tặng HTX Đại Phong chiếc máy cày DT54, do Đoàn thanh niên Cộng sản Công-xô-môn Lê Nin gửi tặng Bác. Chiếc máy cày DT54 là một loại máy cày nông nghiệp hạng nặng, do Liên Xô sản xuất. Máy có công suất 54 mã lực, giúp cày sâu, cày ải, làm đất nhanh chóng và hiệu quả.

Sự kiện Bác Hồ tặng máy cày cho HTX Đại Phong đã trở thành một dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của nền nông nghiệp nước ta. Chiếc máy cày đã góp phần nâng cao năng suất lao động, tăng sản lượng lương thực, thực phẩm, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Chiếc máy cày DT54 hiện đang được lưu giữ tại Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình, là một trong những hiện vật quý giá, thể hiện tình cảm và sự quan tâm của Bác Hồ đối với nhân dân Quảng Bình nói riêng và nhân dân cả nước nói chung.

Các hiện vật tái hiện lịch sử thời kì chống Mỹ

Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, Quảng Bình nằm ở vị trí chiến lược, trở thành tâm điểm của cuộc chiến và hậu phương quan trọng cho miền Bắc. Từ năm 1964 đến đầu năm 1973, Quảng Bình chịu một số tấn công mạnh mẽ từ cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ, gây tàn phá nghiêm trọng cho Đồng Hới và nhiều địa phương khác. Dù chiến tranh đã kết thúc, nhưng dấu vết của nó vẫn còn rõ ràng trên vùng đất này.

Tại Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Bình, bạn có thể bắt gặp hàng trăm hiện vật, ảnh chân thực và đầy cảm xúc về những tội ác do kẻ thù gây ra và sự tàn nhẫn của cuộc chiến tranh. Nhiều hiện vật đáng buồn khắc sâu vào tâm hồn của người tham quan. Chẳng hạn, chiếc túi xách và chiếc áo gối của em Trần Thị Tuyết, một đứa trẻ chỉ vừa lên hai tuổi, đã được mẹ mua cho em trước khi em đi nhà trẻ. Tuyệt vọng sau một trận bom tấn, em chỉ còn lại chiếc túi xách đồ chơi bé xíu màu xanh và cái áo gối đẫm máu. Em đã ra đi khi còn quá nhỏ, ở độ tuổi bập bẹ tập đi và nói, bên trong vòng tay ấm áp của mẹ. Bên cạnh đó còn là chiếc vở chép bài học đang dở dang của em Lê Thị Hiền, sau một trận bom, chỉ còn lại một cuốn vở bị cháy xém và cơ thể của em cũng không còn lành lặn.

Bảo tàng còn lưu trữ các tập bệnh án từ những năm 1967 và 1968, ghi lại những nỗ lực điều trị của các cơ sở y tế tỉnh Quảng Bình cho người dân bị thương do bom đạn Mỹ. Có những tập bệnh án thể hiện những thảm kịch do chiến tranh gây ra, như tập bệnh án của chị Phạm Thị Tải, người bị trúng đạn pháo của hạm đội Mỹ khi đang mang thai 6 tháng, gây thương tích nặng và khiến thai nhi không thể sống sót.

Ngoài ra, Bảo tàng còn lưu giữ và trưng bày những hiện vật thể hiện quyết tâm đánh Mỹ, khát khao hòa bình và mong ước về một tương lai tự do. Trong số này có lá thư và cuốn vở của liệt sĩ Hoàng Thị Minh Thú, người đã hy sinh khi tham gia lực lượng thanh niên xung phong. Những hiện vật và hình ảnh này không chỉ phản ánh cuộc chiến tranh vĩ đại của dân tộc mà còn thể hiện tâm hồn nhân văn và khao khát hòa bình, độc lập, và tự do. Giá trị của hòa bình được làm nổi bật qua những đau đớn của chiến tranh.

Lưu ý khi thăm bảo tàng Quảng Bình

Nếu bạn đang lên kế hoạch tham quan Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình, đây là một trải nghiệm thú vị với những hiện vật độc đáo. Tuy nhiên, trước khi bước vào cuộc hành trình khám phá, hãy cân nhắc và tuân theo những lưu ý quan trọng sau đây để đảm bảo bạn có một chuyến tham quan suôn sẻ và thú vị.

1. Không chạm vào hiện vật

Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình sở hữu một bộ sưu tập độc đáo về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật của vùng này. Để bảo vệ những hiện vật quý báu này, quý khách nên tuân thủ nguyên tắc không chạm vào bất kỳ hiện vật nào trong bảo tàng. Điều này giúp bảo tồn và bảo quản tốt hơn cho các tài sản văn hóa này để thế hệ tương lai cũng có cơ hội khám phá chúng.

2. Tham quan bảo tàng cùng hướng dẫn viên

Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn về các hiện vật và câu chuyện đằng sau chúng, hãy cân nhắc tham quan bảo tàng cùng một hướng dẫn viên. Họ có kiến thức sâu rộng về bảo tàng và có thể chia sẻ những thông tin thú vị về lịch sử và nghệ thuật của Quảng Bình. Nhờ họ, bạn có thể hiểu rõ hơn về lịch sử, nghệ thuật và văn hóa của Quảng Bình.

3. Chủ động chọn chủ đề tham quan

Bảo tàng Tổng hợp Quảng Bình không chỉ đơn thuần là một nơi trưng bày hiện vật, mà còn là một kho tàng về lịch sử và văn hóa độc đáo. Bạn có thể tận hưởng trải nghiệm cá nhân hóa bằng cách chủ động chọn chủ đề tham quan, chẳng hạn khám phá về lịch sử, nghệ thuật, văn hóa dân gian, hoặc thậm chí là những khía cạnh hiện đại của vùng đất này. Điều này giúp bạn kết nối sâu sắc hơn với những gì bạn quan tâm nhất.

Thông tin liên hệ của bảo tàng Quảng Bình

• Số điện thoại: 093 497 94 29
• Email: [email protected]
• Facebook: Bảo tàng Quảng Bình